Bài tập vật lý dành cho bệnh nhân đột quỵ
Sau đột quỵ sẽ gặp các biến chứng thông thường. Tùy thuộc vào mức độ sẽ có quá trình điều trị và phục hồi chức năng.
• Rối loạn thị giác.
• Rối loạn cảm giác: đau, tê, hoặc cảm giác nóng rát và ngứa ran. Thậm chí không cảm giác được một phần chi thể của mình.
• Mệt mỏi, rối loạn thăng bằng, mất ngủ hoặc ngủ quá nhiều...
• Khó nuốt, gặp khó khăn trong việc nuốt kết hợp với tình trạng liệt có thể dẫn đến viêm phổi do thức ăn đồ uống đi vào phổi.
• Rối loạn vận động: yếu, liệt một phần chi thể hoặc nửa người, liệt mặt.
• Rối loạn nhận thức, giảm tư duy, mất trí nhớ từ nhẹ đến nặng, trí tuệ sa sút.
• Rối loạn cơ tròn: đi tiểu hoặc đại tiện không tự chủ. Có thể gây nhiễm trùng bàng quang do đặt sonde dẫn nước tiểu.
• Rối loạn về ngôn ngữ: nói ngọng, nói lắp, âm điệu bị biến đổi, không diễn tả được ngôn ngữ thậm trí còn không thể nói được.
• Loét các vùng tỳ đè do nằm liệt lâu ngày.
• Giảm các kỹ năng xã hội, các hoạt động cá nhân hàng ngày.
Bệnh nhân bị liệt cơ mặt
Phục hồi chức năng là vô cùng quan trọng cho người bệnh bị đột quỵ. Quá trình này có thể sẽ diễn ra một cách dài hạn nhằm mục tiêu giúp bệnh nhân tự lập có thể với các kỹ năng cơ bản như tự ăn uống, mặc quần áo, đi bộ...
Dựa trên nguyên tắc:
• Tạo thuận chức năng chi trên
• Tăng cường lực cơ
• Cải thiện dáng đi, thăng bằng và di chuyển
• Khuyến khích độc lập và các sinh hoạt hàng ngày
• Phòng ngừa các biến chứng hô hấp.
• Khuyến khích đặt tư thế trị liệu
• Vận động sớm
• Duy trì tầm vận động
• Xử lý tình trạng yếu nửa người/liệt nửa người
• Xử lý mất cảm giác
• Xử lý và phòng ngừa các biến chứng thường gặp của đột quỵ
• Lăn trở thường xuyên
• Tư thế trị liệu (nằm ngửa hoàn toàn không được khuyến cáo vì có thể ảnh hưởng không tốt đến lưu thông của không khí và nuốt an toàn).
• Khuyến khích các bài tập thở sâu thường xuyên.
• Khuyến khích vận động di chuyển (nếu ổn định nội khoa).
Các bài tập với tay yếu liệt
• Kiểm soát hóa trương lực cơ
• Tăng cường nhận biết về không gian
• Lăn trở, thay đổi tư thế luôn phiên 2 giờ/lần phòng ngừa nguy cơ loét do tì đè.
• Tập vận động thụ động và đặt tư thế đúng giảm biến chứng của yếu cơ, co rút, chấn thương bên liệt, và làm bình thường hóa trương lực và cơ lực bên liệt.
• Sử dụng tay lành tập chủ động trợ giúp tay liệt.
• Khuyến khích các bài tập chủ động hướng tới chức năng như vươn tay lấy cốc, chải đầu...
• Hướng dẫn người bệnh các bài tập với tay yếu liệt, sử dụng các hoạt động chức năng càng nhiều càng tốt, tốt nhất là tập ở tư thế ngồi hoặc đứng, ví dụ: đưa một cái cốc đến miệng, di chuyển đồ vật từ nơi này đến nơi khác. ▪
• Kích thích điện thần kinh cơ: điều trị bởi nhân viên y tế.
• Tập luyện thực tế ảo cho cánh tay và bàn tay bên liệt ở người bệnh đột quỵ để hỗ trợ cho tập luyện thông thường.
• Tập luyện có trợ giúp bằng robot cho vai và khuỷu tay bên liệt ở người bệnh đột quỵ.
Điều trị dành cho bệnh nhân đột quỵ cần thời gian lâu dài và những bài tập phù hợp. Vì thế, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để có được phương pháp điều trị tốt nhất.