Điều chế thành công chế phẩm Lumbrokinase trong bào chế sản phẩm chống tắc nghẽn mạch máu

Rối loạn mạch máu gây đau đầu

Lumbrokinase là gì?

Lumbrokinase là một enzyme thủy phân fibrin gồm một nhóm isozyme có kích thước phân tử khoảng từ 25 đến 45 kDa, được nghiên cứu để sử dụng tạo ra các chế phẩm điều trị các bệnh huyết khối.

Chế phẩm Lumbrokinase 

Năm 1991, Mihara và cộng sự đã nghiên cứu và phát hiện thành công một enzyme có hoạt tính thủy phân fibrin cao từ giun đất Lumbricus rubellus, bao gồm 6 isozyme được đặt tên chung là lumbrokinase. Lumbrokinase có khả năng thủy phân rất mạnh các sợi fibrin - một loại protein có trong máu để làm tan cục máu đông trong các chứng tai biến mạch máu não. Lumbrokinase được xem là thuốc tan huyết khối đặc hiệu, sử dụng làm thuốc uống vì có thể hấp thu từ ruột vào máu và hoạt hóa hệ thống fibrin nội sinh (Mihara et al., 1991). 

Trên thị trường hiện nay các thuốc điều trị huyết khối cũng đã được nghiên cứu và phát triển, tuy nhiên các nghiên cứu về độ an toàn hay phương pháp kiểm nghiệm các chế phẩm này chủ yếu từ các enzyme khác như nattokinase, streptokinase (NguyễnThanh Thảo et al., 2010; Nguyễn Thị Hằng et al., 2019),… việc nghiên cứu về các chế phẩm từ lumbrokinase còn hạn chế.

Mục tiêu chế phẩm Lumbrokinase hướng tới?

Tại Việt Nam, theo thống kê của hội tim mạch, nước ta có khoảng 16% dân số mắc các bệnh tim mạch và đột qụy. Có nhiều nguyên nhân gây ra các bệnh tim mạch như: cao huyết áp, tràn mạch máu não, xơ cứng động mạch. Nguyên nhân chủ yếu là do cục máu đông gây tắc động mạch và cản trở lưu thông máu, do đó việc làm tan cục máu đông đóng vai trò rất quan trọng trong việc điều trị các bệnh này.

Việc bào chế các thuốc để phục vụ cho việc điều trị các bệnh tim mạch là nhiệm vụ cấp thiết và vô cùng quan trọng cho ngành dược và các ngành nghiên cứu sinh y. Tuy nhiên, các thuốc tan huyết khối hiện nay chủ yếu là thuốc tiêm, gây khó khăn cho người sử dụng, giá thành cao và có nhiều tác dụng phụ không mong muốn, nên việc bào chế một loại thuốc sử dụng được đường uống, an toàn, hiệu quả, giá thành rẻ là cấp thiết.

Chế phẩm Lumbrokinase được nghiên cứu từ giun quế

Nguyên liệu

Giun quế là nguyên liệu chính

Nguyên liệu được lựa chọn kỹ loại bỏ các con giun bị chết, giun được ngâm và rửa sạch trong nước. Nguyên liệu được lựa chọn kỹ loại bỏ các con giun bị chết, giun được ngâm và rửa sạch trong nước.

Hóa Chất

Các hóa chất sử dụng trong nghiên cứu đều ở dạng tinh khiết của các hãng uy tín như: thrombin, fibrinogen, plasmin, bộ thuốc nhuộm Gram (Merck- Đức); Bộ Kit API 20E, regent kit (Biomerieux- Pháp); Thuốc thử N, N-dimethyl-phenylen diamin dihydroclorid (Merck- Đức)…

Môi trường

Môi trường nuôi cấy vi sinh vật là môi trường đông khô, đã được trộn sẵn các thành phần theo đúng công thức của dược điển Việt Nam V (Hội đồng Dược Điển Việt Nam 2017): môi trường thạch casein đậu tương, môi trường lỏng casein đậu tương, môi trường thạch Sabouraud - dextrose, môi trường lỏng tăng sinh Enterobacteria - Mossel, môi trường muối mật violet-red, môi trường lỏng Mac-Conkey,… được mua từ hãng Schalau (Tây Ban Nha).

Trong nghiên cứu có sử dụng các chủng vi sinh vật làm đối chứng dương, là các chủng vi sinh vật chuẩn của hãng Biologic (Mỹ): Pseudomonas aeruginosa ATCC 9027, Staphylococcus aureus ATCC 6538, Escherichia coli ATCC 8739, Salmonella tiphymurium ATCC 14028.

Các bước thực hiện:

•        Tủa muối ammonium sulfate 50%

•        Sắc ký lọc gel sephadex G100

•        Cột cut off 10kDa và 50 kDa

Kết quả nhận được

Lumbrokinase sạch có hoạt tính thủy phân fibrin đạt 33495,51 IU/mg, hiệu suất 11,2%. Thời gian theo dõi lên tới 3 tháng cho kết quả chế phẩm vẫn ổn định về giới hạn nhiễm khuẩn, đạt tiêu chuẩn dành cho thuốc uống có nguồn gốc tự nhiên theo dược điển Việt Nam V, có thể sử dụng làm nguyên liệu để bào chế thuốc hoặc thực phẩm chức năng điều trị các bệnh huyết khối.

Công trình nghiên cứu của nhiều nhà khoa học bao gồm Nguyễn Thị Thu Hương, Nguyễn Thị Trung, Đỗ Thị Tuyên hiện nay đang được đánh giá rất cao. Hy vọng trong tương lai gần, với Chế phẩm Lumbrokinase chất lượng cao, Việt Nam sẽ tự tin cho ra mắt thị trường Dược phẩm một loại thực phẩm chức năng hỗ trợ điều trị chống tắc nghẽn mạch máu.