Các giai đoạn của tai biến mạch máu não nguy hiểm ra sao?

Tai biến mạch máu não là gì?

Tai biến mạch máu não còn có tên gọi khác là đột quỵ não. Đây là căn bệnh đặc trưng và đặc biệt nguy hiểm xảy ra khi lượng máu đưa lên não bị ngưng đột ngột khi các mạch máu não bị tắc hoặc bị vỡ. Khi não bị thiếu oxy dinh dưỡng sẽ không đủ để nuôi các tế bào. Trong vòng vài phút nếu không được cung cấp đủ máu, các tế bào não bắt đầu chết và gây nên tình trạng đột quỵ

Bệnh thường xảy ra bất ngờ và đột ngột nếu không được cấp cứu kịp thời sẽ dẫn đến tình trạng hôn mê sâu và gây tử vong. Chính vì thế căn bệnh này được xếp vào top 3 nguyên nhân gây tử vong hàng đầu cho người mắc. Những trường hợp được phát hiện kịp thời cũng sẽ để lại những di chứng nặng nề khiến người bệnh ảnh hưởng nhiều đến sinh hoạt hàng ngày.

Các giai đoạn của tai biến mạch máu não

Giai đoạn khởi phát:

Ở giai đoạn này, bệnh thường sẽ không thể hiện những biểu hiện đặc trưng trên người bệnh và cũng không quá nghiêm trọng cho nên dễ dàng bỏ qua. Ngoài ra, một số người cũng sẽ có vài biểu hiện bất thường như đột ngột ngã vật dẫn đến hôn mê sâu... Nhưng phần lớn thường không xuất hiện các biểu hiện như vậy trong giai đoạn này.

Vậy để làm thế nào để có thể biết được bản thân có đang ở giai đoạn khởi phát tai biến mạch máu não hay không? Hãy lưu ý một số dấu hiệu sau đây:

- Đột ngột đau đầu, hoa mắt, chóng mặt không rõ nguyên nhân.

- Cảm thấy một bên má nặng nề hơn và bị rủ xuống.

- Đồng thời cảm nhận được một bên cánh tay và một bên chân buông thõng, mất đi cảm giác.

- Một hoặc hai bên mắt bị mờ dần, thị lực giảm sút tai ù đi.

- Không thể nói được hoặc không kiểm soát được lời nói. Miệng có thể hơi méo đi.

Giai đoạn toàn phát: 

Người bệnh sẽ xuất hiện những hội chứng phổ biến như: Rối loạn hệ thần kinh, hội chứng màng não....khi ước sang giai đoạn toàn phát. Các hội chứng này sẽ gây nên những biến chứng hết sức nguy hiểm như hôn mê, liệt nửa người và rối loạn thực vật.

Những người bị tai biến mạch máu não thường hôn mê sâu và nặng. Lúc này, sắc mặt người bệnh sẽ trở nên tái nhợt, thở to, khó nuốt, đại tiểu tiện mất kiểm soát, cơ thể bất động, mất các phản xạ giác mạc và đồng tử mắt.

Khi bị hội chứng liệt nửa người, bên bị liệt sẽ có tình trạng giảm trương lực kể cả ở mặt. Bệnh nhân sẽ nằm ở tư thế đầu và mặt quay về phía bị tổn thương. Tuy nhiên, khi bị tai biến mạch máu não sẽ xuất hiện triệu chứng phù não cũng có thể khiến người bệnh bị liệt cả hai bên.

Còn với những người gặp phải hội chứng rối loạn thực vật, bệnh nhân sẽ xuất hiện một loạt các biểu hiện như:

- Tăng tiết phế quản dẫn đến ứ đọng đờm dãi

- Rối loạn nhịp thở

- Rối loạn nhịp tim

- Tăng tiết động mạch

- Nhiệt độ ngày càng tăng cao

- Da mặt có thể chuyển từ xanh sang tím, sang đỏ

- Dễ gặp phải tình trạng rối loạn dinh dưỡng.

Giai đoạn này tỉ lệ gây tử vong cho người bệnh khá cao, nhất là trong những giờ đầu hoặc cuối tuần điều trị đầu tiên. Sau 10 ngày điều trị, tuy nguy hiểm đã không còn nhưng vẫn có nguy cơ tử vong cao cho người bệnh. Những bệnh nhân nào được chữa trị kịp thời có thể không nguy hiểm đến tính mạng nhưngsẽ để lại di chứng suốt cuộc đời như chứng đau đầu, rối loạn tâm thần và bệnh cũng có thể tái phát lại bất cứ lúc nào.

Cần làm gì khi cấp cứu người bị tai biến mạch máu não

Khi có người thân hoặc vô tình gặp phải người mắc tai biến mạch máu não trên đường, mọi người cần làm ngay những việc sau đây:

- Người nhà hãy nhanh chóng liên hệ với đơn vị cấp cứu, đặc biệt là nối máy với các bác sĩ chuyên khoa thần kinh để được tư vấn, hỗ trợ đưa người bệnh đến bệnh viện. Trong thời gian chờ xe cấp cứu tới, hãy quan sát bệnh nhân xem còn tỉnh táo hay không để có thể có biện pháp kịp thời.

- Trong trường hợp bệnh nhân vẫn tỉnh táo, hãy để bệnh nhân nằm yên tĩnh, tránh tụ tập đông người gây khó thở và thiếu oxy, không gây ồn ào và chờ cho xe cấp cứu đến.

- Với trường hợp bệnh nhân hôn mê, việc cần làm là xem xét hơi thở của người bệnh. Nếu nhận thấy tình trạng ngừng thở, cần hô hấp nhân tạo kịp thời.

- Tuyệt đối không tự cho bệnh nhân sử dụng thuốc hoặc ăn uống bất cứ thứ gì

- Một nguyên tắc nữa trong cấp cứu người bệnh tai biến mạch máu não đó là không nên cho người bệnh ăn hoặc uống dù người bệnh còn tỉnh táo. Bởi vì lúc này đường thở của người bệnh suy yếu, ăn hoặc uống sẽ dẫn đến khó thở và có thể gây tử vong.

- Đặt người bệnh ở tư thế nằm nghiêng an toàn sẽ giúp bảo vệ đường thở của người bệnh. Khi người bệnh bị hôn mê, nếu nằm ngửa sẽ khiến lưỡi bị tụt xuống họng gây cản trở và bít tắc đường thở. Lúc này, nếu người bệnh nôn sẽ dễ dàng hít phải những chất nôn vào trong phổi gây tắc đường thở và suy hô hấp nặng cực kỳ nguy hiểm. Vì vậy, tư thế nằm nghiêng là tư thế được các chuyên gia y tế tư vấn áp dụng.

Cách để phòng ngừa tai biến mạch máu não

Một căn bệnh nguy hiểm như vậy. Để phòng ngừa tốt bệnh tai biến mạch máu não, các bạn có thể tham khảo và áp dụng một số biện pháp sau đây:

- Lối sống lành mạnh: không uống rượu bia, tránh hút thuốc lá và các chất kích thích, hạn chế thức khuya, giảm căng thẳng sẽ làm giảm nguy cơ đột quỵ.

- Ăn uống đủ chất: theo Viện dinh dưỡng quốc gia, mọi người nên ăn cân đối 4 yếu tố gồm cân đối giữ 3 chất sinh năng lượng là chất bột đường, chất béo, chất đạm; cân đối về lipit (chất béo) giữa lipit động vật và lipit thực vật. Ngoài ra cầncân đối về protein giữa đạm động vật và đạm thực vật, cân đối về vitamin và khoáng chất.

- Cần hạn chế đồ ăn nhiều chất béo bão hòa, chất béo chuyển hóa và cholesterol vì chúng có liên quan đến đột quỵ và các bệnh lý khác

- Tập thể dục thường xuyên: khoảng 30 phút mỗi ngày và duy trì đều đặn 5 lần mỗi tuần đem đến nhiều lợi ích với sức khỏe. Siêng năng vận động có thể phòng tránh béo phì, huyết áp cao, cholesterol cao và bệnh tiểu đường - những yếu tố làm tăng nguy cơ đột quỵ.

- Uống thuốc đều đặn: bệnh tim mạch, tăng huyết áp, tiểu đường cũng góp phần làm tăng nguy cơ đột quỵ. Người mắc nên duy trì uống thuốc theo chỉ định của bác sĩ, kiểm soát đường huyết và huyết áp mỗi ngày.

- Thăm khám sức khỏe định kỳ: Cần thăm khám sức khỏe 6 tháng mỗi lần để bác sĩ có thể đánh giá tình trạng sức khỏe, phát hiện những bất thường nếu có và được điều trị kịp thời.